Fransız firması tarafından üretilerek, 10 Temmuz 1996'da uzaya fırlatılan TÜRKSAT-1C uydusu, emekliye ayrıldı. Uydu 14 yıllık hizmetinin ardından bundan sonraki yeri olan uzay çöplüğüne gönderilecek.
Bu uydunun, o dönemde 31 derece Doğu boylamındaki geçici yörüngesine yerleştirildiğini anlatan TÜRKSAT A.Ş. Genel Müdürü Özkan Dalbay, uydunun tasarım ömrünün de 10 yıl olduğunu ifade etti. Bununla birlikte uydunun üretim ve fırlatma performansı bakımından iyi olduğunu ve böylece ömrünün de 12 yıla uzadığını aktaran Dalbay, daha sonra yapılan çalışmalarla bu sürenin 14 yıla ulaştığını ve bugün itibariyle uydunun ömrünü tamamladığını kaydetti.
Uyduların yörüngelerinin bozucu dış etkenler nedeniyle sürekli olarak manevralarla kontrol altında tutulduğuna işaret eden Dalbay, ''Bu sebeple uydu ömürleri manevralar için gerekli olan yakıt miktarıyla orantılıdır'' dedi. TÜRKSAT-1C uydusunun üzerinde bulunan yakıt miktarının her manevra sonrasında yeniden hesaplandığını dile getiren Dalbay, ömür sonu hesabının da hem TÜRKSAT AŞ hem de üretici firma uzmanlarınca düzenli olarak yapıldığını söyledi.
TÜRKSAT-1C uydusunun yerine 13 Haziran 2008'de TÜRKSAT-3A uydusunun fırlatıldığını da anımsatan Dalbay, toplam 14 yıllık ömrünü tamamlayan uydunun, verdiği hizmetlerle çok büyük bir katkısının bulunduğunu belirtti.
''UZAY ÇÖPLÜĞÜNE'' GİDİYOR
TÜRKSAT A.Ş. Genel Müdürü Özkan Dalbay, hali hazırda salınımlı yörüngede işletilen TÜRKSAT-1C uydusunun, ömür sonuna gelmesi nedeniyle üretici firmayla koordinasyon ve Uluslararası Telekomünikasyon Birliği'nin belirlediği standartlara uygun olarak ''uzay çöplüğüne'' gönderileceğini bildirdi.
''Uzay çöplüğü'' diye tabir edilen alanın, mevcut yörüngeden daha üst bir yörüngeye çıkarılmayı ifade ettiğini anlatan Dalbay, ''Yani kontrol dışına bırakılmak anlamına geliyor. Burası da haberleşme uydularının filler mezarlığı'' dedi.
Uydunun, yakıt hesaplamalarından sonra ''uzay çöplüğüne'' gönderilmesi için yapılan değerlendirmelerin, temmuz ayında başladığını ve daha sonra yönetim kurulunca alınan kararla uygun bulunduğunu kaydeden Dalbay, ''Uydumuz, uzay çöplüğünde hak ettiği yeri alacaktır. Peki bu uydumuza bir şey olacak mı? Hayır bir şey olmaz. Belki bin sene uzay çöplüğünde dönmeye devam edecektir'' diye konuştu.
TÜRKSAT-4A ve TÜRKSAT-4B UYDULARI
Uluslararası Telekomünikasyon Birliğinin, Türkiye'ye 3 yörünge tahsis ettiğini, 2019 yılında bu 3 yörüngenin 5'e çıkartılmasını istediklerini belirten Dalbay, bu 5 yörüngenin Türkiye'nin kontrol edebileceği ve uydu kanalıyla ulaşabileceği alanı artıracağını vurguladı.
Böylece dünyanın yüzde 91'ine ulaşabilecek bir ağa sahip olunacağını dile getiren Özkan Dalbay, bundan sonra 2 önemli projenin bulunduğunu yaklaşık 1 hafta içerisinde de TÜRKSAT-4A ve TÜRKSAT-4B uydularının tedarik edileceğini bildirdi.
Dalbay, 2015 yılının ilk aylarında TÜRKSAT-5A, 2017-2019 periyotunda ise Türkiye'de üretilmiş diğer uyduları yörüngelere yerleştirmeyi hedeflediklerini söyledi.
TÜRKSAT A.Ş. Genel Müdürü Dalbay, 1989 yılında başlatılan uydu çalışmalarının 30 yıl içerisinde çok önemli bir noktaya geldiğine işaret ederek, TÜRKSAT-1C'nin 400 milyon dolarlık bir katkısının olduğunu belirtti.
Uydunun, bu katkısının yanı sıra bir de dolaylı katkılarının bulunduğunu anlatan Dalbay, ''Türkiye, kendi haberleşme uydularını işletmemiş olsaydı, bu 400 milyon doların çok daha fazlası yabancı uydu operatörlerine hem Türk televizyonları hem de internet ve data iletimini yapanlar tarafından verilecekti'' dedi.
Dalbay, bir gazetecinin TÜRKSAT-4A ve TÜRKSAT-4B uydularının tedarik sürecine ilişkin kaç teklifin bulunduğunu sorması üzerine, 3 teklifin olduğunu, bunların da Amerika, Avrupa ve Asya'dan birer ülke olduklarını bildirdi.
Değerlendirme sürecinin 6 aydır devam ettiğini dile getiren Dalbay, yaklaşık 1 hafta veya 10 gün içerisinde hangi firma ile çalışacaklarının da belli olacağını, sözleşmenin de ekim ayı ortalarında imzalanabileceğini sözlerine ekledi.
Daha sonra TÜRKSAT-1C uydusunun emeklilik plaketi, TÜRKSAT A.Ş. Genel Müdürü Özkan Dalbay tarafından TÜRKSAT A.Ş. Gölbaşı Yerleşkesi'ndeki Eurasiasat binasının alt katındaki yerine çakıldı.ntv
